เงินตราสหรัฐอเมริกา (1)
เมื่อวันประกาศผลรางวัลออสการ์ กุมภาพันธ์ปี 2009 ฉันมีโอกาสได้ชมภาพยนตร์ Slumdog Millionaire หนึ่งในคำถามเกมเศรรษฐีนั้นคือ
บนแบงค์ 100 ดออล่าห์เป็นรูปใคร แล้วพระเอกก็ตอบได้ถูกต้องเพราะผ่านประสบการณ์ที่ทำให้จดจำได้ไม่มีวันลืม ฉันก็ลองตอบอยู่ในใจ เอ... ฉันนึกหน้าตาคนที่อยู่บนแบงค์ออกนะ แต่ฉันไม่รู้ว่าเป็นใครน่ะสิ เพราะเห็นและใช้อยู่บ่อยๆ ตอนอยู่อเมริกา แต่ไม่เคยสนใจว่าบนแบงค์นั้นเป็นรูปใครบ้าง จำได้แต่อับราฮัม ลินคอร์นกับจอร์จ วอชิงตัน (จริงๆ แล้วคนอเมริกันก็ไม่ค่อยใช้เงินสดกันหรอกนะ ใช้กันแต่บัตรเครดิต ใครถือแบงค์ร้อยไปซื้อของเนี่ย แปลกประหลาดมาก เขาจะรู้เลยว่าคนๆ นี้เป็นพวกนักท่องเที่ยวหรือไม่ก็แรงงานต่างชาติ)
เอาล่ะ วันนี้ฉันจึงมานั่งเรียนรู้กันสักหน่อยว่า ไผเป็นไผ! บนแบงค์ (ธนบัตร - ภาษาอังกฤษ เรียกว่า แบงค์โน้ต bank note) อเมริกาเนี่ย
100 Dollars (เป็นแบงค์ใหญ่สุดที่เราจะพบเห็นในชีวิตประจำวัน จริงๆ แล้วมีแบงค์พันด้วย แต่เป็นแบงค์พิเศษ ไม่ค่อยมีคนใช้หรอก)
ด้านหน้า : รูป "Benjamin Franklin" เป็นหนึ่งในรัฐบุรุษแห่งอเมริกา
ด้านหลัง : รูป "Independence Hall"
เบนจามิน แฟรงกินเป็นไผ??? ตอนแรกฉันก็คิดว่าเขาคงจะเป็นหนึ่งในบรรดาประธานาธิบดีสหรัฐ และจะต้องเป็นประธานาธิปดีที่สำคัญมากด้วยแน่ๆ ถึงอยู่บนแบงค์ใหญ่สุดที่เขาใช้ๆ กัน แต่จากการหาข้อมูลแล้วไม่ใช่อะ เขาเป็นรัฐบุรุษที่มีความสำคัญต่อสหรัฐอเมริกามาก
“If you would not be forgotten, as soon as you are dead and rotten, either write
things worth reading, or do things worth the writing” ~ Ben. Franklin
และเบ็นจามิน ก็ได้ใช้ชีวิตสมดังคำคมที่เขาเป็นผู้เขียนขึ้นมา ไม่เพียงแต่การเขียน หากใด้ลงมือทำมากยิ่งกว่า
ทั้งต่อประเทศบ้านเกิดและสังคมโลก ซึ่งยังคงใช้แนวคิดของเขาอยู่ทุกวันนี้ อเมริกาไม่เคยลืมเบ็นจามิน
แฟรงคลิน ผู้เป็นทั้งนักวิทยาศาสตร์, นักประดิษฐ์, นักการเมืองการปกครอง, ช่างพิมพ์, นักปรัชญา, นักดนตรี,
และนักเศรษฐศาสตร์
เบ็นจามิน เกิดวันที่ 17 มกราคม ค.ศ.1706 ที่เมืองบอสตัน แต่เมืองที่ถือว่าเป็นบ้านของเขาคือ เมืองฟิลาเดลเฟีย ร่างของเขาฝังอยู่ที่นี่, อนุสาวรีย์รำลึกถึงเบ็นจามิน ก็อยู่ที่นี่ รวมทั้ง The Franklin Institute Science Museum เขาสู้ชีวิตมาตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น ต้องข้ามน้ำข้ามทะเลไปลอนดอน ประเทศอังกฤษจนกลับมาตั้งกิจการโรงพิมพ์ พิมพ์หนังสือและหนังสือพิมพ์ และตัวเขาเองก็เขียนหนังสือด้วย มีวลียอดฮิตจากหนังสือที่ใครๆ ก็รู้จักคือ “A penny saved is a penny earned” อีกทั้งเขายังช่วยเหลือชุมชน รณรงค์ให้มีการสร้างถนนถาวรในเมือง, การทำความสะอาด, และการให้แสงสว่างตามท้องถนนในยามค่ำคืน, เป็นผู้รณรงค์ให้รักษา สิ่งแวดล้อม ที่สำคัญก็คือได้ก่อตั้งบริษัท Library Company ในปีค.ศ.1731 ซึ่งเป็นก้าวที่สำคัญใน
การเกิดห้องสมุดในเวลาต่อมา เพราะในสมัยนั้นหนังสือเป็นของศักดิ์สิทธิ์และมีราคาแพง คนธรรมดาเป็น
เจ้าของได้ยาก แต่เบ็นจามินได้รวบรวมแหล่งและผู้คนได้มากพอที่ทำให้สามารถซื้อหนังสือจากอังกฤษได้
ปีค.ศ.1743 ได้ก่อตั้งสมาคม American Philosophical Society เป็นสมาคมการเรียนรู้แห่งแรก
ในประเทศ และปีค.ศ.1751 ได้ร่วมกับชาวเมืองสร้างโรงพยาบาลขึ้นชื่อ Pennsylvania Hospital
องค์กรทั้งสามยังคงอยู่จนถึงทุกวันนี้
เป็นนักสังคมสงเคราะห์เท่านั้นยังไม่พอ เขายังเป็นนักวิทยาศาสตร์อีกด้วย
เมืองฟิลาเดลเฟียมักเกิดไฟไหม้อยู่เสมอ เบ็นจามินจึงพยายามหาวิธีป้องกัน ประดิษฐ์สายล่อฟ้า และก่อตั้งหน่วยดับเพลิงเป็นครั้งแรกเรียกว่า Philadelphia’s Union Fire Company โดยมีคำขวัญในการทำงานว่า “An ounce of prevention is worth a pound of cure” เพราะเขาพบว่าไฟไหม้แต่ละครั้งนำมาซึ่งความสูญเสียมากมาย เขาจึงได้ก่อตั้งกองทุนประกันภัยไฟไหม้ด้วย Philadelphia Contribution for Insurance Against Loss by Fire ใครที่มีประกันไฟ เมื่อเจอไฟไหม้ก็ไม่ถึงกับหมดเนื้อหมดตัว นอกจากนี้เขายังประดิษฐ์ เครื่องทำความร้อนในบ้าน (Franklin Stove), ประดิษฐ์ ตีนกบ (Swim fins), ฮาโมนิก้าทำด้วยแก้ว, แว่นตาชนิดซ้อนกัน ดูได้ทั้งระยะใกล้และไกล (bifocals) และอีกมากมาย
เบ็นจามินเริ่มสนใจการเมืองการปกครองและได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนรัฐเพ็นซิลวาเนียไปอยู่ประเทศอังกฤษในฐานะตัวแทนไม่เพียงแต่ของรัฐเพ็นซิลวาเนีย เท่านั้นแต่ยังเป็นตัวแทนของรัฐจอร์เจีย, รัฐนิวเจอร์ซี่, และรัฐแมสซาจูเซ็ตด้วย (สมัยนั้นสหรัฐอเมริกายังเป็ฯอาณษนิคมของอังกฤษ) เบ็นจามินอยู่ที่อังกฤษจนถึงปีค.ศ.1775 ได้รู้เห็นความล้มเกลวและการทุจริตในราชสำนักโดยตลอด เมื่อได้รับรู้กระแสการต่อต้านของชาวอาณานิคม ทำให้เบ็นจามินเริ่มคิดจริงจัง เรื่องที่ชาวอาณานิคมควรแยกตัวเป็นอิสระ เมื่อได้ตัดสินใจแล้ว เบ็นจามินก็เริ่มต้นทำตามความคิดของตัวเองโดยการเริ่มรวบรวมผู้คนที่คิด
เหมือนๆกันในรัฐต่างๆ ในที่สุดเขาก็ได้รับการคัดเลือกให้ไปร่วมการประชุม Second Continental
Congress และเป็นหนึ่งในห้าคนของผู้ร่างคำประกาศอิสรภาพ (Draft the Declaration of
Independence) แม้ว่าการเขียนส่วนใหญ่จะทำโดย Thomas Jefferson แต่ความคิดส่วนใหญ่
เป็นของ Benjamin Franklin หลังจากนั้นเขาได้เป็นเอกอัครทูตของสหรัฐอเมริกา ประจำประเทศฝรั่งเศส
ผลงานสำคัญชิ้นสุดท้ายที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนจากการเขียนของเบ็นจามินก็คือกฎหมายต่อต้านการมีทาส (Anti- Slavery Treatise) ในปีค.ศ.1789
เบ็นจามิน ถึงแก่กรรมในปีต่อมา วันที่ 17 เมษายน ค.ศ.1790 เมื่ออายุได้ 84 ปี
ธนบัตรใบละร้อย มีชื่อเล่นมากมาย จะยกตัวอย่างสัก สองสามชื่อ Benjamin, Benjie, Frank
และรุ่นล่าสุดมีชื่อเล่นว่า Bigface (เพราะว่าหน้าใหญ่สุดกว่าหน้าใครๆ ในแต่ละแบงค์)
โห! แค่แบงค์เดียวนะนี่ ยังยาวขนาดนี้ อ้อ... ด้านหลังของแบงค์นี้จึงเป็น Independence Hall ที่เมืองฟิลาเดเฟีย รัฐเพ็นซิลวาเนีย แบบไม่ต้องอธิบายล่ะว่าทำไมต้องเป็นที่นี่ (ดีใจนะเนี่ย ที่ฉํนเคยได้ไปยลเมืองนี้ และไปชมระฆังแห่งเสรีภาพมาแล้ว เข้าใจล่ะว่า... เสียงระฆังแห่งเสรีภาพไพเราะและกังวานขนาดไหน)
เอ้า... แบงค์ต่อไป
50 Dollars
ด้านหน้า : รูป "Ulysses S. Grant" เป็นประธานาธิบดีคนที่ 18 ของอเมริกา
ด้านหลัง : รูป "D.C. Capital" (หมายถึง United States Capitol ที่อยู่ใน Washington, D.C.)
ประธานาธิบดีท่านนี้เกิดที่ Ohio แต่เรียนที่ New York ถึงแก่กรรมและฝังร่างที่ New York
เป็นประธานาธิบดีที่เคยเป็นทหารยศสูงมาก่อน และเป็นบุคลสำคัญในการออกกฎหมายความเท่าเทียมกันของคนในชาติ (ที่ต่างเชื้อชาติ) Civil Right Act of 1871 ในยุคที่มีความขดแย้งทางด้านชาติพันธุ์และสีผิว (สงครามกลางเมือง เหนือ-ใต้)
ต่อไปเป็นแบงค์ที่ใช้บ่อยที่สุดในชีวิตประจำวัน (อย่างที่บอก คนส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีใครจ่ายด้วยแบงค์ร้อยกันหรอก)
20 Dollars
ด้านหน้า : รูป "Andrew Jackson" เป็นประธานาธิบดีคนที่ 7 ของอเมริกา
ด้านหลัง : รูป "The White House"
แอนดรูว์ แจ็กสัน รัฐบุรุษอเมริกันและประธานาธิบดีคนที่ 7 แห่งสหรัฐอเมริกา เกิดที่เมืองแวกซ์ฮอว์ รัฐเซาท์แคโรไลนา จบการศึกษาด้านกฎหมายและได้รับเลือกเป็นสมาชิกรัฐสภาจากรัฐเทนเนสซี ในปี พ.ศ. 2364 แอนดรูว์ แจ็กสันดำรงตำแหน่งผู้ว่าการรัฐฟลอริดาฝ่ายทหาร ต่อมาในช่วงเวลาสงครามต่อสู้กับอังกฤษเมื่อ พ.ศ. 2355 แอนดรูว์ แจ็กสันได้รับมอบหมายให้เป็นผู้บัญชาการกองทัพอเมริกันส่วนใต้ ชื่อเสียงอันโด่งของแอนดรูว์ แจ็กสันเริ่มจากสงครามเมื่อครั้งที่รบกับอินเดียนแดงที่ครีก และมีชื่อเสียงมากขึ้นอีกครั้งจาการได้ชัยชนะต่อกองทัพอังกฤษที่นิวออร์ลีนส์ (พ.ศ. 2358) เหตุผลสำคัญที่ทำให้แอนดรูว์ แจ็กสันได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีเนื่องมาจากการได้รับการสนับสนุนอย่างท่วมท้นเกี่ยวกับนโยบายการพัฒนาแบบใหม่ที่เรียกกันภายหลังว่า “ประชาธิปไตยแจ็กสัน” (Jacksonian democracy)
ยังไม่จบ ยังมีต่อตอนสองจ้ะ


ป้ายกำกับ: เงินสหรัฐอเมริกา, เงินอเมริกัน, เงินอเมริกา, ธนบัตรอเมริกา, us bank note, us dollars